Na aan de grens te zijn opgegroeid en in Den Haag te hebben gewoond, verhuisde Bart Groothuijze vijftien jaar geleden naar Duitsland. In het eerste deel van dit interview was te lezen wat hem na deze verhuizing opviel en waar hij tegenaan liep. Maar Groothuijze woont niet alleen in Duitsland – ook op zijn werk staat Duitsland centraal. Wat doe hij daar precies? En hoe kunnen Nederlandse en Duitse ondernemers van elkaar leren? Dat komt aan bod in dit tweede deel van het interview – met als kers op de taart enkele tips voor ondernemers die de grens over willen.
Laagdrempelige hulp voor het mkb
Op welke manier heeft Groothuijze op zijn werk met Nederland en Duitsland te maken? “Ik heb tot eind juni bij Oost NL gewerkt, waar ik me onder andere bezig hield met het project ‘NL + DE STARTUPS X-BORDERS’. Dat is een project waarin Nederlandse en Duitse start-ups actief over de grens worden gebracht”, vertelt hij. Groothuijze werkt inmiddels niet meer bij Oost NL, maar hij houdt zich vanaf de zijlijn nog steeds bezig met het project. Start-ups kunnen zich bij dit project aanmelden om in aanmerking te komen voor deelname aan verschillende activiteiten die hen helpen hun business naar het buurland te brengen. Hierdoor bouwen ondernemers een relevant netwerk op en krijgen ze de kans om hun ideeën te pitchen. Op deze manier maken start-ups een goede start in het buurland. “Het project is een succes, er zijn veel bedrijven die hebben aangegeven aan het project te willen deelnemen”, aldus Groothuijze.
Naast deze werkzaamheden is Groothuijze ook een nieuw en internationaal bedrijf aan het opbouwen. “Door het wonen in Duitsland en door de projecten waaraan ik heb gewerkt, heb ik gemerkt dat Nederlanders en Duitsers elkaar enorm goed aanvullen”, vertelt hij. Binnen en ten behoeve van zijn nieuwe bedrijf wil hij daarom Nederlandse en Duitse ondernemers op een aantal specifieke vlakken met elkaar in contact brengen en zo mogelijk verenigen. “Zo kunnen ze elkaars expertise gebruiken om hun start-up tot een succes te maken – en daarmee helpen ze ook mijn start-up!”, zegt hij.
Een bedrijf in Duitsland oprichten
Groothuijze heeft zich bij het Duitse Finanzamt gemeld als ‘Freiberufler’ om ondernemingen in Nederland en Duitsland op het gebied van o.a. ondernemerschap te kunnen adviseren en ondersteunen. “Het predicaat Freiberufler is een zeer specifieke vorm van een eenmanszaak, die het beste met een zzp’er vergeleken kan worden”, legt Groothuijze uit. Als Freiberufler moet je het Finanzamt laten zien dat je over bepaalde competenties en diploma’s beschikt om aan te tonen dat je onderneming kan gaan voorzien in je levensonderhoud. Omdat er voor Freiberufler nog maar weinig formaliteiten zijn, blijf je een beetje onder de radar. Groothuijze vertelt dat de Duitse belastingdienst het daarom niet aanmoedigt om Freiberufler te worden. “Ik verwacht daarom ook dat er in de toekomst meer regelgeving voor Freiberufler zal worden opgesteld.”
Een eenmanszaak beginnen in Duitsland is overigens relatief eenvoudig: “Het inschrijven van een zogenaamd ‘Gewerbe’ doe je in het gemeentehuis in je woonplaats en kost slechts enkele tientjes. Het is binnen een paar minuten geregeld; er komt maar weinig bureaucratie aan te pas”, zegt Groothuijze.
Uitdagingen in het start-uplandschap
Groothuijze is van mening dat Duitse en Nederlandse ondernemers veel van elkaar kunnen leren. “Op het gebied van infrastructuur en e-commerce kunnen Duitsers bijvoorbeeld een voorbeeld aan Nederlanders nemen, omdat Nederland op dat gebied verder gevorderd is.” Daarnaast zouden Duitsers wat meer open kunnen staan voor nieuwe ideeën en zouden ze meer risico’s kunnen nemen – net als de Nederlanders.
“Andersom”, zegt Groothuijze, “kunnen Nederlanders natuurlijk ook van Duitsers leren.” Hij denkt dat veel Nederlandse start-ups het niet redden, omdat ze vaak te makkelijk geld uitgeven dat ze feitelijk nog niet verdiend hebben. “Duitse ondernemers zijn door hun geschiedenis voorzichtiger: ze geven voor zover mogelijk alleen geld uit dat ze daadwerkelijk hebben. Ik denk dat Nederlandse start-ups het vaker zouden redden als zij op dit gebied een voorbeeld zouden nemen aan de oosterburen”, aldus Groothuijze.
Tips voor ondernemers
Welke tips kan Groothuijze geven aan ondernemers die de grens over willen gaan? “Mijn eerste tip is dat ze zich het beste op Noordrijn-Westfalen kunnen focussen, en niet alleen omdat de deelstaat aan Nederland grenst”, zegt Groothuijze. Hij legt uit dat vaak gedacht wordt dat Berlijn de hoofdstad van de Duitse start-upscene is – en dat terwijl juist in Noordrijn-Westfalen de meeste start-ups worden opgericht. “Op veel vlakken biedt Noordrijn-Westfalen de beste basis voor succes. Er is daarom zowel voor Nederlanders als voor Duitsers veel te halen”, stelt hij.
Groothuijze vindt daarnaast dat Nederlanders en Duitsers zich te weinig in elkaar verdiepen: “De tweede tip die ik daarom aan Nederlandse en Duitse ondernemers wil geven, is dat ze er voor open moeten staan om meer met elkaar samen te werken. Zoek elkaar op!” Ondanks dat ze een andere taal spreken, willen alle ondernemers hun bedrijf tot een succes maken. Groothuijze concludeert: “Ik ben ervan overtuigd dat meer bedrijven succesvol zullen worden wanneer Nederlanders en Duitsers naar elkaars ideeën luisteren!”
Het GrensInfoPunt Rijn-Waal geeft werknemers en werkgevers kosteloze informatie en advies over wonen, werken en studeren aan de andere kant van de grens. Hiervoor worden spreekuren georganiseerd, maar er zijn ook persoonlijke gesprekken mogelijk. Het GrensInfoPunt Rijn-Waal wordt mede mogelijk gemaakt door het EU-programma INTERREG Deutschland-Nederland, MWEIMHNRW, Ministerie van Economische Zaken en de provincies Gelderland, Noord-Brabant en Limburg.