Bart Groothuijze verhuisde vijftien jaar geleden naar Duitsland. Aanvankelijk verbaasde hij zich over de cultuurverschillen, maar inmiddels is hij goed ingeburgerd en heeft hij de Duitse cultuur leren kennen. Hoe heeft hij dit proces ervaren? En voor welke verrassingen kwam hij te staan toen hij naar Duitsland verhuisde? In het eerste deel van dit interview licht Groothuijze een tipje van de sluier op.
Kunt u kort iets over uzelf vertellen?
“Tot een paar weken terug werkte ik bij Oost NL. Ik behandelde daar aanvragen van mkb’ers voor bepaalde subsidies en heb ook een project gestart dat Nederlandse en Duitse start-ups ondersteunt bij grensoverschrijdende uitbreidingen. Daarnaast heb ik een eigen bedrijf, en ik ben nu bezig een tweede bedrijf op te richten. Of ik dat in Nederland of Duitsland ga doen, weet ik nog niet. Ik wil het bedrijf in ieder geval zo opbouwen dat ik overal kan werken. Ik vind het belangrijk dat ondernemers elkaar ondersteunen en daar wil ik, ook vanuit mijn bedrijf, een bemiddelende en adviserende rol in spelen. Nederlanders en Duitsers weten te weinig van elkaar en vooral ondernemers kunnen over de grenzen heen veel van elkaar leren.”
Waarom hebt u besloten de stap naar Duitsland te maken?
“Ik ben geboren in Nijmegen en getogen in Beek. Toen ik vijftien jaar geleden in Den Haag woonde, besloot ik een baan in Düsseldorf aan te nemen. Nadat ik drie maanden bijna dagelijks op en neer had gereisd, vroeg mijn werkgever me of ik niet naar Duitsland kon verhuizen. Mijn vrouw wilde in eerste instantie niet mee naar Duitsland, maar ik wist haar te overtuigen door haar duidelijk te maken dat het financieel gunstiger was om in Duitsland te gaan wonen. Toen we hadden besloten om de stap over de grens te maken, zijn we naar Uedem verhuisd. Inmiddels vinden we het wonen in Duitsland zo prettig dat we, als het aan mij ligt, niet meer terug gaan naar Nederland. Hamburg en Bremen lijken ons ook wel wat, en ik zou ook graag nog eens in Zuid-Tirol wonen!”
Waar bent u zelf tegenaan gelopen toen u naar Duitsland verhuisde?
“Het eerste waar ik tegenaan liep toen ik een huis kocht in Duitsland was de makelaarscommissie van 3.48%. Dit zijn kosten die je alleen hoeft te betalen als de makelaar je daadwerkelijk heeft geholpen bij de koop van je huis. Mensen die naar Duitsland verhuizen moeten oppassen voor hoge rekeningen van Duitse makelaars: ga eerst na of je die ook echt moet betalen, want de kosten kunnen behoorlijk oplopen.”
“Daarnaast ontdekte ik dat bouwwerkzaamheden rondom je huis, zoals de aanleg van straten en rioleringen, in Duitsland niet (volledig) van belastinggeld betaald worden. De bouwwerkzaamheden dienen namelijk door de omwonende burgers betaald te worden. Op basis van kavelgrootte wordt bepaald hoe veel elke buurtbewoner moet betalen. Ook deze onverwachte kosten kunnen erg hoog uitvallen.”
“Tot slot verbaasde ik me over het enorme aantal verzekeringen dat je in Duitsland kunt afsluiten. Ik denk dat dat te maken heeft met de hoge mate van onzekerheidsvermijding in Duitsland. Het is daarom verstandig om goed na te denken voor je een verzekering afsluit: overbodige verzekeringen afsluiten is weggegooid geld.”
Welke cultuurverschillen tussen Nederlanders en Duitsers bent u tegen gekomen?
“Ik dacht de gemiddelde Duitser wel te kennen en ik sprak de taal, maar toen ik in Duitsland ging wonen, ervoer ook ik toch wel een cultuurschok. Het viel me vooral op dat er nog veel meer regels in Duitsland zijn dan ik aanvankelijk dacht. Ik verbaasde me er ook over dat de Duitsers zich zo strikt aan alle regels houden.”
“Een uitzondering hierop is de woningbouw, want op dit gebied zijn er juist in Nederland meer regels dan in Duitsland. In Nederland is er een Welstandscommissie die er op toeziet dat woningen binnen het straatbeeld passen, terwijl mensen in Duitsland veel meer de vrijheid hebben om te bouwen wat ze zelf willen.”
U woont nu al een tijdje in Duitsland. Wat kunnen Nederlanders van Duitsers leren en andersom?
“Nederlanders en Duitsers zijn complementair aan elkaar en ze kunnen veel van elkaar leren. Duitsers werken heel gestructureerd en bereiden dingen graag tot in detail voor, terwijl Nederlanders zich minder zorgen maken om de uitkomst en meer risico’s nemen: ‘we zien wel waar het schip strandt’. Met name in de grensstreek zouden Nederlandse en Duitse ondernemers veel van elkaar kunnen leren. Veel ondernemers nemen bijvoorbeeld hun buurland en de markt daar niet voldoende waar. Daar wil ik iets aan doen, want daar valt – voor beide kanten – nog heel veel winst te behalen.”
In het tweede deel van dit interview gaat Groothuijze verder in op ondernemen in Nederland en Duitsland.
Het GrensInfoPunt Rijn-Waal geeft werknemers en werkgevers kosteloze informatie en advies over wonen, werken en studeren aan de andere kant van de grens. Hiervoor worden spreekuren georganiseerd, maar er zijn ook persoonlijke gesprekken mogelijk. Het GrensInfoPunt Rijn-Waal wordt mede mogelijk gemaakt door het EU-programma INTERREG Deutschland-Nederland, MWEIMHNRW, Ministerie van Economische Zaken en de provincies Gelderland, Noord-Brabant en Limburg.