De zomervakantie is nu ook bijna voorbij in het Noorden van Nederland. In september starten de scholen officieel weer. Dat betekent voor veel kinderen de eerste kennismaking met de basisschool of het starten met hun vervolgopleiding, en daarbij ook genoeg ouders die nog even opzoeken hoe het ook alweer zat met het onderwijsaanbod in Nederland.
Een mooi moment voor ons om u een overzicht te geven van het basis- en voortgezet onderwijs in Nederland. Want als wij al moeten opzoeken hoe ons onderwijssysteem werkt, hoe moet dat dan zijn voor onze Duitse buren die hier voor het eerst mee te maken krijgen?
Nederland en Duitsland kennen namelijk veel overeenkomsten maar natuurlijk zijn er ook verschillen. Zo ook op het gebied van onderwijs. Waar Duitsland veel opleidingen en richtingen onderbrengt in verschillende scholen die parallel aan elkaar lopen, zoals de Haupschule, Realschule, Gesamtschule en Gymnasium, wordt er in Nederland gekozen voor een flexibel stelsel waarbij verschillende niveaus onder één paraplu samenkomen. Dat is voornamelijk te zien bij het Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (VMBO) en het daarop aansluitende Middelbare Beroepsonderwijs (MBO). Daarom geven wij graag, met de onderstaande afbeeldingen, een beknopt overzicht van de verschillende opleidingen in Nederland.
Basisonderwijs
In Nederland is het eerste onderwijs dat kinderen krijgen het basisonderwijs. Vanaf een leeftijd van 4 jaar kunnen kinderen dit vrijwillig volgen, vanaf 5 jaar is dit verplicht.
Het basisonderwijs duurt 8 jaar (waarbij 8 klassen worden doorlopen) en wordt gevolgd door kinderen van 4 tot ongeveer 12 jaar. In het laatste jaar, in groep 8, wordt een zogenaamde Cito-toets (of één van vijf andere centrale eindtoetsen) afgenomen. Deze toets geeft een indicatie van het onderwijsniveau van het kind. Op basis van het toets resultaat wordt een advies gegeven voor het voortgezet onderwijs dat volgt op het basisonderwijs.
Voortgezet onderwijs
Na het afronden van het basisonderwijs wordt er, op basis van het advies van de centrale eindtoets, gekozen voor een niveau of ‘stroming’ in het voortgezet onderwijs. In Nederland zijn er drie ‘stromingen’. Dit zijn:
- Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (VMBO)
- Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs (HAVO)
- Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (VWO)
Elke ‘stroming’ heeft een ander niveau en duur van de opleiding. Daarnaast kent het VMBO zelf verschillende niveaus. Daarom volgt hieronder, per stroming, een kort overzicht.
Stroming 1: Voorbereidend Middelbaar Onderwijs (VMBO)
Het VMBO kent vier verschillende niveaus, ook wel leerwegen genoemd. Dit zijn:
- De basisberoepsgerichte leerweg
- De kaderberoepsgerichte leerweg
- De gemengde leerweg
- De theoretische leerweg
Alle vier de leerwegen duren 4 jaar en worden gevolgd door kinderen in de leeftijd van 12-16 jaar .
Elke leerweg biedt verschillende doorstroommogelijkheden voor het volwassenenonderwijs. Daarover meer in een ander stuk.
Als u hiervan toch alvast een overzicht wilt, dan verwijzen wij graag naar de volgende (Duitstalige) brochure van GrensInfoPunt EUREGIO.
Stroming 2: Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs (HAVO)
Het Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs, afgekort tot HAVO, duurt 5 jaar en wordt gevolgd in de leeftijd van 12-17 jaar. De HAVO dient als directe voorbereiding op de vervolgstudie HBO (Hoger Beroepsonderwijs). Het is ook mogelijk om vanuit de HAVO door te stromen naar het VWO.
Stroming 3: Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (VWO)
Het Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs, afgekort tot VWO, duurt 6 jaar en wordt gevolgd door kinderen in de leeftijd van 12-18 jaar. Het VWO is een directe voorbereiding op het Wetenschappelijk Onderwijs. Het WO is het hoogste onderwijsniveau in Nederland.
Meer informatie of advies?
Heeft u vragen of advies nodig over het onderwijs in Nederland of Duitsland als grenspendelaar? Dan kunt u, gratis en vrijblijvend, contact opnemen met GrensInfoPunt Eems Dollard Regio (GIP EDR) of met het dichtstbijzijnde GrensInfoPunt.
* Aan dit bericht kunnen geen rechten ontleend worden