De digitalisering van de ziektemeldingsprocedure in Duitsland gaat vooruit. Vanaf januari 2023 moeten werkgevers in Duitsland het bewijs van ziekte elektronisch opvragen bij de Krankenkasse (het ziekenfonds). Deze nieuwe procedure roept de vraag op, onder meer voor grensarbeiders, maar ook voor buitenlandse werkgevers, welke gevolgen dit zal hebben in een grensoverschrijdende context.
Wonen in Duitsland, werken in Nederland
Wie in Duitsland woont en in Nederland voor zijn Nederlandse werkgever werkt, heeft niet echt een ziekteverklaring (Krankenschein) nodig. Als u ziek bent, belt u uw Nederlandse werkgever en spreekt u de volgende stappen af. Meestal zal de werkgever zijn arbodienst inschakelen om de situatie te bespreken en uw re-integratie te begeleiden.
Als u ziek bent, is het echter raadzaam ook naar uw Duitse huisarts te gaan en een bewijs van ziekte te halen, zodat u een volledig bewijs van ziekte hebt. Dit is vooral belangrijk als u geen werkgever meer heeft, maar ziek blijft en een Ziektewet-uitkering van het UWV ontvangt.
Het exemplaar voor overhandiging aan de werkgever kan desgewenst ook op papier worden afgegeven. Deze “ziekteverklaring” kan dan bij het UWV worden ingediend.
Meer informatie over de procedure voor ziekmelding in deze grensoverschrijdende situatie vindt u hier.
Wonen in Nederland, werken in Duitsland
De procedure voor werknemers die in Nederland wonen is anders dan die voor inwoners van Duitsland. Zij moeten zich niet alleen ziek melden bij hun werkgever, maar ook bij het UWV, de uitvoeringsinstantie van de Nederlandse werknemersverzekeringen. Meer informatie over de ziekmeldingsprocedure en de contactgegevens van het UWV vindt u hier.
Het UWV stuurt de werknemer een schriftelijke bevestiging van de ziekmelding. Dit kunt u als ziekmelding aan uw werkgever voorleggen, evenals een eventuele schriftelijke uitnodiging van het UWV voor een bezoek aan de UWV-arts. Het UWV stuurt vervolgens digitaal formulieren naar de Duitse Krankenkasse (ziekenfonds). Net als bij particulier verzekerden is de uitzondering dat zij zelf de relevante documenten aan de werkgever moeten voorleggen.
Zij die een Nederlandse werkgever hebben voor wie zij in Duitsland werken: Hier hangt de procedure voor ziekmelding af van het gekozen arbeidsrecht en het toepasselijke socialezekerheidsrecht.
Waarom überhaupt een Krankenschein/ziekteverklaring?
In Duitsland hebben werknemers een bewijs van ziekte (ook wel Krankenschein of “Gelber Schein” genoemd) van een arts nodig als zij om gezondheidsredenen niet kunnen werken. Nederland kent een dergelijk bewijs niet. De werkgever is hier verantwoordelijk voor de re-integratie in het beroepsleven en heeft een arbodienst of bedrijfsarts die controleert of, wanneer en hoe de werknemer kan werken.
Hoe werkt het nieuwe elektronische ziekenbewijs?
Het elektronische bewijs van ziekte – de eAU – zal pas vanaf januari 2023 digitaal beschikbaar zijn. Het is bedoeld om het voor de betrokkenen gemakkelijker te maken zich ziek te melden. “Zieke werknemers hoeven niet langer zelf te zorgen voor het versturen van het ziektebriefje naar de Krankenkasse en naar hun werkgever”, schrijft bijvoorbeeld BARMER Krankenkasse op haar website.
Nog maar een paar maanden geleden stuurde de dokter het ziektebriefje – zowel een kopie voor de Krankenkasse, de werkgever en de zieke. De Krankenkassen ontvangen het ziektebriefje al elektronisch. Vanaf januari is er ook geen afdruk meer voor de werkgever. De werkgever moet dan zelf het bewijs opvragen bij de bevoegde Krankenkasse van de werknemer. De procedure werkt overigens niet voor werknemers die particulier verzekerd zijn. Alle patiënten die ziek zijn gemeld blijven ook een papieren bewijs van ziekmelding ontvangen voor hun eigen dossier (met diagnose). De dokterspraktijk meldt elektronisch aan de Krankenkasse dat de patiënt ziek is. Deze kennisgeving kan onmiddellijk worden verzonden of ’s avonds gebundeld worden verstuurd. Het is dus zinvol dat de werkgever de eAU pas één dag na het doktersbezoek bij de Krankenkasse opvraagt.
De eigenlijke ziekmeldingsprocedure bij de werkgever blijft hetzelfde: werknemers moeten zich nog steeds rechtstreeks bij de werkgever ziek melden en hem het begin en de duur van de arbeidsongeschiktheid/ziekte meedelen. De Duitse werkgever kan dan de eAU opvragen voor degenen die wettelijk verzekerd zijn. Particulier verzekerden kunnen het bewijs voor de werkgever laten uitprinten bij hun arts.