Als u in Duitsland woont en een AOW, WIA, WAO, Anw of pre-pensioenuitkering (allemaal pensioenen genaamd) ontvangt, heeft dat gevolgen voor uw sociale zekerheid en de belastingen. Het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland bepaalt waar u de belasting over uw pensioen moet afdragen.
In welk land belastingplichtig?
Als u pensioeninkomsten uit Nederland hebt, is voor u het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland van belang. In dit verdrag is opgenomen over welke inkomsten u in welk land belastingplichtig bent.
De hoogte van de gezamenlijke pensioenen inclusief AOW (met uitzondering van de ambtenarenpensioenen) op jaarbasis zijn bepalend voor het land waar u belastingplichtig bent.
- Is het totaal aan pensioenen (zonder het ambtenarenpensioen en uitkeringen van UWV) hoger dan € 15.000,- bruto per jaar, dan bent u over al deze uitkeringen/pensioenen belastingplichtig in Nederland. Deze pensioenen worden ook in Duitsland belast, maar dan wordt de belastingen die in Nederland zijn afgedragen hiervan afgetrokken.
- Zijn deze inkomsten lager, dan bent u hierover belastingplichtig in Duitsland.
- Ambtenarenpensioenen zijn alleen belastingplichtig in Nederland.
- WAO- en WIA-uitkeringen van UWV zijn altijd in Nederland belastingplichtig (sinds 1 januari 2023), maar worden ook in Duitsland belast. Ook hier geldt dat de in Nederland betaalde belastingen in mindering worden gebracht.
- Andere uitkeringen van UWV worden alleen in Nederland belast en tellen in Duitsland eventueel mee in de progressie.
De Nederlandse belastingdienst geeft uitgebreide informatie over het belastingverdrag op de website van de Belastingdienst.
(Kwalificerende) buitenlandse belastingplicht
Als uw inkomen voor 90% of meer onder de Nederlandse belastingen valt, bent u kwalificerend buitenlands belastingplichtig. Dit houdt in dat u in Nederland een belastingaangifte kunt doen en mogelijke belastingvoordelen hebt. Voldoet u niet aan deze voorwaarde, dan hebt u geen belastingvoordelen. Vanaf 1 januari 2019 wordt automatisch het belastingvoordeel uit de loonheffingskorting verwijderd voor niet-ingezetenen van Nederland die een Nederlands inkomen hebben. Dit geldt voor zowel werknemers als gepensioneerden. Als u voldoet aan de voorwaarden van de kwalificerende belastingplicht, kunt u met een belastingaangifte dit voordeel terugkrijgen. Meer informatie over kwalificerende belastingplicht leest u hier.
Als u in Nederland sociaal verzekerd bent, hebt u wel het voordeel uit de premieafdracht en het premievoordeel uit de heffingskorting. Bent u verdragsverzekerde, dan houdt het CAK bij het bepalen van de bijdragen rekening met de heffingskorting.
Pensioen uit Nederland minder dan € 15.000,-
Als de Nederlandse pensioeninkomsten (ambtenarenpensioenen en uitkeringen van UWV niet meegeteld) lager zijn dan € 15.000,- bruto per jaar, dan kunt u vrijstelling loonbelasting en premies volksverzekeringen aanvragen bij de Nederlandse belastingdienst. Zo voorkomt u dat u elk jaar in Nederland een belastingaangifte moet doen om de onterecht ingehouden loonbelasting terug te vragen. De Nederlandse belastingdienst zal bij toekenning de pensioeninstanties in Nederland aanschrijven dat zij geen loonheffing meer mogen inhouden. Gebruikelijk is dat deze vrijstelling voor een periode van 5 jaar wordt gegeven. Met de aanvraag moet ook een verklaring worden afgegeven dat u inwoner van Duitsland bent. Dit is de ´verklaring belastingplicht woonland´ dat door uw Duitse Finanzamt moet worden ondertekend. Het aanvraagformulier met de verklaring kunt u downloaden van de website van de Nederlandse belastingdienst.
Let op bij een WAO- of WIA-uitkering van UWV. Deze uitkeringen worden ongeacht de hoogte van de uitkering in Nederland belast. Omdat deze uitkeringen ook pensioenuitkeringen zijn, worden deze ook in Duitsland belast. Bij het vaststellen van de hoogte van de Duitse belastingen wordt rekening gehouden met de belasting die in Nederland is afgedragen.