Als u werkzaam bent in Nederland, bent u over uw loon in Nederland loonbelastingplichtig. Als uw jaarinkomen voor meer dan 90% onder de Nederlandse belastingen valt, kunt u in Nederland een belastingaangifte doen alsof u in Nederland woont. Dit heet kwalificerende buitenlandse belastingplicht. Voldoet u niet aan de voorwaarden, dan bent u buitenlands belastingplichtig. De Nederlandse belastingen zijn, net als in Duitsland, progressief. Dit houdt in dat u relatief meer belasting afdraagt naarmate u een hoger inkomen heeft. De belastingaangifte in Nederland moet vóór 1 mei worden gedaan.
Loonheffing
Een belangrijk verschil met de Duitse belastingdienst is dat de Nederlandse belastingdienst ook de premies voor de sociale verzekeringen heft. Op uw loonstrook staat de inhouding ‘loonheffing’. Dit betreft niet alleen de loonbelasting, maar als u in Nederland sociaal verzekerd bent ook de premies voor de Nederlandse volksverzekeringen. Meer informatie vindt u op de website van de Rijksoverheid.
Meer informatie over een Nederlandse loonstrook en loonheffing vindt u op de pagina loon/salaris.
Uitzonderingen
Enkele beroepsgroepen hebben een uitzonderingspositie bij de belastingheffing. Het gaat hierbij om docenten met een tijdelijk arbeidscontract, internationale vrachtwagenchauffeurs en vliegend of varend personeel. Verder is de belastingheffing van uitzendkrachten die vanuit een Duits uitzendbureau worden gedetacheerd naar Nederland anders geregeld. Ook voor overige gedetacheerden gelden bijzondere regels.
(Kwalificerende) buitenlandse belastingplicht
Voorwaarden kwalificerende buitenlandse belastingplicht
U bent kwalificerende buitenlands belastingplichtige als u in een ander EU-land, in Liechtenstein, Noorwegen, IJsland, Zwitserland, op Bonaire, Sint Eustatius of Saba woont. Én over minimaal 90% van uw inkomen belasting betaalt in Nederland. Uw totale inkomen telt hiervoor mee, dus uw inkomen uit Nederland en andere landen samen.
Hebt u een partner, en betaalt u samen over minimaal 90% van uw gezamenlijke inkomen belasting in Nederland? Dan bent u beiden kwalificerend buitenlands belastingplichtig. U kunt dan samen aangifte doen als fiscale partners.
Voldoet u aan de voorwaarden voor behandeling als gekwalificeerd buitenlands belastingplichtige? U betaalt dan alleen belasting over uw Nederlandse inkomen en eventueel onroerend goed in Nederland. Bij deze berekening blijven uw inkomsten, waarover Nederland niet het recht heeft belasting te heffen, buiten beschouwing. Dat inkomen moet u wel opgeven, maar is alleen van belang om te bepalen of u aan de voorwaarden voldoet.
Sinds 2019 wordt het belastingdeel van de heffingskortingen voor personen die niet in Nederland wonen niet meer automatisch toegepast. Om hiervan gebruik te kunnen maken doet u een belastingaangifte. Ook kunt u in de loop van het jaar een voorlopige aanslag aanvragen.
U hebt recht op dezelfde aftrekposten als een inwoner van Nederland. Maar alleen als u of uw (fiscale) partner daar in uw woonland geen recht op hebben. De aftrekposten waarop u recht hebt, zijn:
- de negatieve inkomsten uit uw eigen woning buiten Nederland
- de uitgaven voor inkomensvoorzieningen
- de persoonsgebonden aftrek
Hebt u een fiscale partner? En heeft uw fiscale partner geen of een laag inkomen? Dan kan uw partner de heffingskortingen uitbetaald krijgen. Daarnaast kunt u de aftrekposten onderling verdelen. U moet dan wel beiden aan de voorwaarden voor de kwalificerende buitenlandse belastingplicht voldoen.
Om aangifte te kunnen doen in Nederland heeft uw partner een burgerservicenummer (BSN) nodig.
U en uw partner zijn allebei kwalificerend buitenlands belastingplichtig, als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:
- u en uw partner wonen in een EU-land, in Liechtenstein, Noorwegen, IJsland, Zwitserland, op Bonaire, Sint Eustatius of Saba
- u en uw partner betalen over minimaal 90% van het gezamenlijke inkomen in Nederland belasting. Dit is alleen het geval in de volgende situaties:
- u betaalt over minimaal 90% van uw wereldinkomen in Nederland belasting, en uw partner heeft geen of weinig inkomen
- u en uw partner betalen allebei over minimaal 90% van het wereldinkomen in Nederland belasting
- u en uw partner kunnen een inkomensverklaring overleggen van het Finanzamt
Voor het doen van een aangifte hebt u een inkomensverklaring nodig die door het Duitse Finanzamt is afgestempeld. De formulieren zijn zowel Nederlandstalig als Duitstalig op de website van de Belastingdienst te vinden.
U hebt recht op de heffingskortingen die in uw situatie van toepassing zijn. Als u in Nederland sociaal verzekerd bent, hebt u recht op zowel het premiedeel als het belastingdeel van de heffingskortingen.
Als u en uw partner aan de voorwaarden voldoen en uw partner heeft geen of weinig inkomen, kan ook uw partner aanspraak maken op de heffingskorting. Deze komt tot uitkering als er voldoende belastingen en premies over blijven om die te kunnen betalen. In deze gevallen kan het gunstig zijn om gezamenlijk in Nederland een belastingaangifte te doen.
U voldoet niet aan de voorwaarden
Voldoet u niet aan de voorwaarden voor de kwalificerende buitenlands belastingplicht? Dan hebt u geen recht op aftrekposten en heffingskortingen voor het belastingdeel. De Belastingdienst heft dan alleen belasting over uw Nederlandse inkomen. Bij deze berekening blijven uw inkomsten waarover Nederland niet het recht heeft belasting te heffen buiten beschouwing. Heeft uw partner geen of weinig inkomen? Dan krijgt hij of zij de algemene heffingskorting niet (gedeeltelijk) uitbetaald.
U kunt geen fiscale partner hebben als u buitenlands belastingplichtig bent. U betaalt dus in Nederland alleen belasting over uw eigen inkomen in of vanuit Nederland.
Bent u buitenlands belastingplichtig, dan hebt u meestal geen recht op:
- het inkomstenbelastingdeel van heffingskortingen
- persoonsgebonden aftrek
- aftrek van uitgaven voor inkomensvoorzieningen
Heffingskortingen premies volksverzekeringen
Bent u verplicht verzekerd in Nederland voor sociale verzekeringen, zoals bijvoorbeeld voor uw AOW en ziektekostenverzekering? Dan wordt voor de berekening van de premie volksverzekeringen wel rekening gehouden met aftrekposten en heffingskortingen. Meer informatie over heffingskortingen vindt u op de website van de Belastingdienst.
Belastingen internationaal chauffeurs
Opmerking vooraf
Deze informatie is voor chauffeurs die in Duitsland wonen en werken voor een Nederlandse transportondernemer. Zowel de beroepschauffeur als de transportondernemer die een grensganger in dienst heeft, hebben te maken met de wetgeving van meer dan één land. De onderstaande informatie heeft betrekking op belastingen en sociale verzekeringen. Het is echter belangrijk er vooraf op te wijzen dat de plaats waar sociale verzekeringsplicht bestaat vaak afwijkt van de plaats waar belastingplicht bestaat. Daarnaast hangt de fiscale beoordeling niet af van de regelingen rond het arbeidscontract of het arbeidsrecht.
Elk land beschikt over eigen nationale belastingwetten. Om dubbele belastingheffing te voorkomen hebben staten onderling verdragen afgesloten. Dit geldt ook voor Nederland en Duitsland. In beginsel is de plaats waar het beroep wordt uitgeoefend bepalend voor de vraag in welke land belasting moet worden afgedragen. Voor beroepschauffeurs, die een “mobiele werkplek” hebben, blijft echter het belastingrecht van het woonland van toepassing, tenzij de chauffeur meer dan 183 dagen per jaar in een ander land dan Duitsland of Nederland werkt. In dat geval wordt het inkomen ten behoeve van de belastingheffing verdeeld over meerdere landen. Ook de plaats van vestiging van de werkgever en de feitelijke aard van de beroepsuitoefening als chauffeur spelen echter een rol.
Als sprake is van detachering of uitzendwerk is aanvullende informatie nodig.
Belasting
Als de chauffeur alleen in Nederland onderweg is, wordt alleen in Nederland belasting geheven. De werkgever van de chauffeur is verplicht de loonbelasting, die naar Nederlands recht verschuldigd is, af te dragen aan de Nederlandse belastingdienst. In Duitsland is geen belasting verschuldigd. Het Nederlandse inkomen wordt echter wel in Duitsland bij het zgn. “Progressionsvorbehalt” in aanmerking genomen als de chauffeur samen met zijn huwelijkspartner aangifte doet. Dit heeft tot gevolg dat over het Duitse inkomen (van de huwelijkspartner) op grond van een hoger tarief belasting wordt geheven. De chauffeur hoeft over zijn salaris geen belastingen te betalen in Duitsland, omdat het hier geen Duitse werkgever betreft. Wel moet hij in Duitsland een aangifte doen als hij andere inkomsten heeft.
Als de chauffeur onder de Nederlandse belastingwetgeving valt, is hij buitenlands belastingplichtig. Onder voorwaarden kan hij in Nederland een aangifte doen en gelijkgesteld worden met binnenlands belastingplichtigen. Dit heet kwalificerende buitenlandse belastingplicht. Dit kan tot voordelen leiden. Bijvoorbeeld om gebruik te maken van de hypotheekrenteaftrek of om de partner in Nederland een belastingaangifte te laten doen om de heffingskorting aan te vragen.
De chauffeur blijft als inwoner van Duitsland natuurlijk ook nog steeds in Duitsland belastingplichtig. Omdat vaak het inkomen alleen uit het salaris bestaat, betaalt hij in Duitsland geen belastingen.
Sociale zekerheid
Voor de beoordeling van de sociale verzekeringsplicht is EU Verordening 883/04 van toepassing. Aangezien in dit geval uitsluitend in Nederland wordt gewerkt, is de werknemer daar ook sociaal verzekerd. De werkgever dient daarom naast de loonbelasting ook de sociale verzekeringspremies aan de Belastingdienst af te dragen.
Belasting
Omdat de chauffeur niet in Nederland werkt, betaalt hij in Nederland geen belasting. De belasting moet in Duitsland worden afgedragen.
Sociale zekerheid
Als de chauffeur uitsluitend in Duitsland rijdt, is hij in Duitsland sociaal verzekerd. De Nederlandse werkgever moet zich aanmelden bij een Krankenkasse in Duitsland om daar de naar Duits recht verschuldigde sociale zekerheidspremies af te dragen.
Belasting
Als de chauffeur in meerdere landen in de EU rijdt, is het recht op belastingheffing opgesplitst. In Nederland wordt uitsluitend over het deel van het loon belasting geheven dat betrekking heeft op de dagen dat de chauffeur daar werkelijk heeft gereden. Voor de dagen dat de werknemer hetzij in Duitsland hetzij in een ander land heeft gereden, heeft het woonland Duitsland recht om belasting te heffen. Op deze regel bestaat een uitzondering, namelijk in het geval dat de werkzaamheden in een EU‐lidstaat meer dan 183 dagen per jaar worden uitgeoefend. In deze situatie wordt ook over dit deel van het loon, naast het deel dat op Nederland betrekking heeft, in Duitsland geen belasting geheven. In Duitsland wordt in dit geval vrijstelling verleend. De werknemer is er zelf voor verantwoordelijk om over dit deel in de betreffende EU-lidstaat belasting te betalen. De Nederlandse werkgever kan voor deze werknemer in Duitsland geen loonbelasting afdragen. Daardoor dient de werknemer zich zelf aan te melden bij de Duitse belastingdienst in zijn woonplaats en daar mee te delen hoe hoog naar schatting in dat jaar het loon zal zijn dat op Duitsland en andere staten dan Nederland (voor zover daar minder dan 183 dagen wordt gewerkt) betrekking heeft. De Duitse belastingdienst zal in dat geval per kwartaal een voorlopige aanslag opleggen, die na afloop van het jaar bij de belastingaangifte zal worden verrekend. Hiervoor zijn geen formulieren nodig.
De chauffeur blijft in principe in Nederland loonbelastingplichtig. Wanneer de werkzaamheden echter vrijwel geheel (meer dan 90%) buiten Nederland plaatsvinden, wordt in Nederland geen loonbelasting ingehouden. Wel dient hij het (resterende) inkomen, dat is ontvangen uit in Nederland verrichte werkzaamheden, op te geven bij de aangifte inkomstenbelasting.
Als de chauffeur gedeeltelijk in Duitsland wordt belast, moet hij er rekening mee houden dat hij in Nederland geen recht heeft op belastingvoordelen, zoals hypotheekrenteaftrek en belastingvoordeel uit de heffingskorting. Hij is niet meer kwalificerend buitenlands belastingplichtig.
Sociale zekerheid
De chauffeur is in principe in Nederland verzekerd voor de sociale verzekeringen, omdat de werkgever in Nederland is gevestigd. De premie wordt vastgesteld over het wereldinkomen. Dit betekent dat de werkgever de sociale verzekeringspremies over het gehele inkomen van de chauffeur aan de Belastingdienst moet afdragen.
Werkt de chauffeur 25% of meer in Duitsland, dan wijzigt de sociale verzekeringsplicht naar Duitsland. Bij internationaal chauffeurs die elk jaar andere routes rijden kan dit tot gevolg hebben dat hun verzekeringsplicht regelmatig wisselt. De Nederlandse werkgever zal dit in de gaten moeten houden en moet er op voorbereid zijn dat hij de premies sociale verzekeringen dan naar Duits recht moet afdragen aan de Krankenkasse waar de werknemer in Duitsland bij is aangesloten.
Zie ook ‘Werken in meerdere landen‘.
Belasting
Belasting wordt geheven door het land waar hij meer dan 183 dagen per jaar werkt. In deze situatie wordt ook over dit deel van het loon, naast het deel dat op Nederland betrekking heeft, in Duitsland geen belasting geheven. Het restant dient te worden verdeeld tussen Nederland en Duitsland. De belastingplichtige dient zich zelf aan te melden bij de belastingdienst van het land waarin hij overwegend rijdt. In Duitsland dient alleen een verklaring voor de inkomstenbelasting te worden overlegd wanneer daar een eigen inkomen of inkomen van een huwelijkspartner, waarmee de betrokkene samen aangifte doet, is ontvangen. Als de chauffeur vanuit Nederlands oogpunt meer dan 90% van zijn werkzaamheden in het buitenland verricht, dienen alleen Nederlandse inkomsten op de aangifte te worden aangegeven.
Werkt de chauffeur niet meer dan 183 dagen in 1 land, dan moet het volledige salaris in Duitsland worden belast.
Sociale zekerheid
Omdat de werkgever in Nederland is gevestigd en de chauffeur minder dan 25% in Duitsland werkt, is de chauffeur in Nederland sociaal verzekerd.
Belasting uitzendkracht
Bij werken voor een uitzendbureau of Zeitarbeitsfirma heeft u een bijzonder soort arbeidsovereenkomst. U tekent het contract met uit een uitzendbureau of een Zeitarbeitsfirma, maar verricht werkzaamheden voor een andere werkgever (de inlener). Met deze inlener hebt u geen arbeidsovereenkomst afgesloten. Het werk dat u verricht vindt plaats op basis van een overeenkomst tussen de uitzendorganisatie en de inlener.
Als de inlener waar u voor werkt in het buurland is gevestigd, moet worden bepaald in welk land u belastingplichtig bent. In gerechtelijke uitspraken en door de belastingdiensten is bepaald dat u belasting betaalt in het land waar de inlener gevestigd is.
Als u in Duitsland woont en voor een Zeitarbeitsfirma in Nederland werkt, moet u in Nederland belasting betalen. Uw Zeitarbeitsfirma moet de loonbelasting aan de Nederlandse belastingdienst afdragen.
Als u zeer kort (enkele dagen) over de grens werkt, dan kan het zijn dat de belasting toch afgedragen moet worden in het land waar de uitzendorganisatie is gevestigd. Er moet dan worden onderzocht of aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Het uitzendbureau of de Zeitarbeitsfirma kan dan contact opnemen met de Belastingdienst of het Finanzamt om duidelijkheid te krijgen.
Let op: Als er geen uitzondering kan worden gemaakt en vanaf dag 1 belasting moet worden afgedragen in het werkland, kan de zogenaamde 183-dagenregeling niet worden toegepast.
Meer informatie kan worden opgevraagd bij het Team GWO.
In welk land u sociaal verzekerd bent staat los van de vraag waar u belasting moet betalen. Het is mogelijk dat u bijvoorbeeld in Duitsland belasting moet betalen, maar u in Nederland sociaal verzekerd bent. Voor informatie hierover kunt contact opnemen met een medewerker van een GrensInfoPunt.
Belastingen ambtenaren
Voor overheidsdienst (ambtenaren en enkele uitzonderingen) zijn aparte afspraken gemaakt in het Nederlands-Duitse Belastingverdrag. Deze vindt u terug in artikel 18. Werkt u in overheidsdienst, dan betaalt u meestal over het inkomen dat u met dat werk verdient belasting in de kasstaat (land waar uw werkgever zit). Het maakt niet uit in welk land u woont.
Let op: Als u de nationaliteit van uw woonland hebt, dan is de situatie ingewikkelder. Dan moet u er rekening mee houden dat thuiswerkdagen in het woonland worden belast
Dubbele belasting bij homeoffice Nederlandse ambtenaren
Veel Nederlandse ambtenaren die in Duitsland wonen, worden door hun Duitse Finanzamt aangeschreven om een belastingaangifte in Duitsland te doen. Het Finanzamt is van mening dat als u vrijwillig naar Duitsland bent gekomen en in homeoffice werkt, Duitsland ook het heffingsrecht over deze thuiswerkdagen heeft.
Over dit laatste is recent een uitspraak van een Nederlands gerechtshof geweest en heeft de rechter vastgesteld dat de uitleg van de Duitse belastingdienst niet juist is. Het artikel moet worden gelezen zoals het bedoeld is, het betreft alleen lokaal geworven personeel bij een ambassade. Tevens staat in de tekst dat het om uitsluitend werkzaamheden in het woonland moet gaan en dat is bij homeoffice meestal niet het geval.
Het is echter niet duidelijk of het Finanzamt deze mening deelt. Het kan dus zijn dat een Nederlandse ambtenaar die in Duitsland woont en in homeoffice werkt, over deze thuiswerkdagen dubbel wordt belast. Werkt u gedeeltelijk thuis, dan is het niet mogelijk om hiervoor belastingvrijstelling in Nederland aan te vragen, dit is door het Gerechtshof verboden.
In dat geval is het raadzaam om contact op te nemen met:
- Team GWO, de voorlichtingsdienst van de Nederlandse en Duitse belastingdienst en gespecialiseerd in het belastingverdrag, of
- Belastingdienst Buitenland in Heerlen, telefoon 0031 55 5385385.
Verhuizen naar of vanuit Nederland
Als u slechts een deel van het jaar in Nederland hebt gewoond, doe dan M-aangifte. Vanaf 1 juni 2021 hoeft u uw M-aangifte niet meer op papier in te dienen. Met behulp van uw DigiD of een Europees erkend inlogmiddel (eIDAS) kunt u het ook online indienen.
Op de website van de belastingdienst vindt u meer informatie hierover.
Meer informatie
- www.belastingdienst.nl/internationaal (verwijzingen en formulieren bij wonen in buitenland)
- www.belastingdienst.nl (buitenlandse belastingplicht en kwalificerende buitenlandse belastingplicht) Ook grotendeels beschikbaar in het Duits.
(Tekst voor een deel overgenomen van de website van de Nederlandse belastingdienst.)