Als u in Nederland woont en in Duitsland werkt, hebt u te maken met zowel de Duitse als Nederlandse belastingdienst. Nederland en Duitsland hebben een verdrag ter voorkoming van dubbele belastingen afgesloten. Daarin wordt bepaald in welk land u uw inkomstenbelasting moet betalen. Over werk dat u in Duitsland uitvoert moet in Duitsland Lohnsteuer betaald worden. Waarop u moet letten en welke keuzes u kunt maken is afhankelijk van uw situatie.
Voor bepaalde beroepsgroepen (bijvoorbeeld internationaal chauffeurs, gedetacheerde werknemers, ambtenaren en leraren) kunnen speciale regels gelden. Zie hieronder voor meer informatie over sommige van deze groepen.
Bij twijfel kunt u contact opnemen met het GrensInfoPunt bij u in de buurt of met het Team GWO.
Beperkte en onbeperkte belastingplicht
Alleen inwoners van Duitsland zijn automatisch onbeperkt belastingplichtig. Woont u niet in Duitsland, dan bent u automatisch beperkt belastingplichtig. Als u beperkt belastingplichtig bent, hebt u geen aanspraak op verschillende belastingvoordelen. U hoeft dan ook geen belastingaangifte in Duitsland te doen.
U hebt wel de mogelijkheid om te kiezen voor de onbeperkte belastingplicht (unbeschränkte Steuerpflicht) in Duitsland. Dit houdt in dat u in Duitsland gebruik kunt maken van verschillende aftrekmogelijkheden. Hieraan zijn voorwaarden gesteld, onder andere dat uw niet Duitse inkomen in dat jaar niet hoger mag zijn dan 10% van uw wereldinkomen of € 11.604 bruto per jaar (2024). Is uw inkomen hoger, dan bent u in Duitsland “beperkt” belastingplichtig.
Het aanvraagformulier vindt u onderaan deze pagina als download. Dit ingevulde formulier stuurt u naar:
- Belastingdienst Buitenland
Postbus 2865
6401 DJ Heerlen
De afgestempelde formulieren die u terug krijgt stuurt u naar het Finanzamt waar uw werkgever onder valt.
Mocht u ook in Duitsland bij een gemeente ingeschreven staan, bent u, behalve in Nederland, ook in Duitsland onbeperkt belastingplichtig.
Steuerklassen
Duitsland kent verschillende belastinggroepen. Van welke belastinggroep (Steuerklasse) u gebruik kunt maken, hangt ervan af of u beperkte of onbeperkte belastingplicht bent.
Omdat u niet in Duitsland woont, bent u in beginsel beperkt belastingplichtig en wordt u automatisch ingedeeld in Steuerklasse 1. U hoeft dan geen belastingaangifte te doen. Als u aan de voorwaarden van de onbeperkte belastingplicht voldoet, kunt u deze in Duitsland aanvragen. U kunt dan gebruik maken van een aantal fiscale voordelen, mag ook kiezen om in een andere Steuerklasse ingedeeld te worden en u bent verplicht om belastingaangifte te doen.
Bent u gehuwd en uw partner heeft geen of een heel laag inkomen en u voldoet aan de voorwaarden voor de onbeperkte belastingplicht, is indeling in Steuerklasse 3 mogelijk. Bij indeling in Lohnsteuerklasse 3 bent u verplicht met uw partner samen in Duitsland een belastingaangifte te doen. Als uw partner in Nederland inkomsten heeft, zullen die inkomsten in de Duitse aangifte in de progressie meetellen. Dat kan ervoor zorgen dat u een hoger belastingpercentage moet betalen over uw Duitse inkomen. Let daarom op bij de keuze voor Steuerklasse 3.
Voor indeling in Lohnsteuerklasse 3 moet u een aanvraag indienen dat door de Belastingdienst Buitenland in Heerlen is afgetekend. Deze afgetekende verklaring levert u in bij het Finanzamt waar uw werkgever onder valt. Het aanvraagformulier vindt u hieronder als download.
Als de Nederlandse inkomsten van u of uw partner niet zeker zijn, is het verstandig te kiezen voor de beperkte belastingplicht in Duitsland en eventueel achteraf toch een belastingaangifte in Duitsland te doen. In dat geval wordt u ingedeeld in Steuerklasse 1 en hoeft u alleen maar een aangifte te doen als het u financieel voordeel oplevert.
SteuerID en Duitse belastingformulieren
Uw werkgever moet weten in welke Steuerklasse hij u moet indelen. Hiervoor moet u wel een SteuerID aanvragen. Voor het aanvragen van dit nummer kunt u onderstaande download invullen en opsturen naar het Finanzamt waar uw werkgever onder valt. U moet een kopie van uw ID-kaart of paspoort meesturen. Als u al een SteuerID hebt, hoeft u niets te doen.
De Duitse werkgever meldt zijn werknemer via ELSTAM aan en krijgt hij informatie over de Steuerklasse waarin hij zijn werknemer moet indelen.
Als u in Duitsland een belastingaangifte doet (bijvoorbeeld omdat u bent ingedeeld in Lohnsteuerklasse 3), heeft het Duitse Finanzamt de gegevens nodig van uw Nederlandse inkomen en eventueel dat van uw gehuwde partner. Hiervoor is de EU/EWR-verklaring. Deze dient door de Nederlandse belastingdienst te worden afgestempeld en geeft u aan het Finanzamt af als u uw aangifte doen. Ook dit formulier vindt u op deze pagina als download terug.
Nederlandse aangifte bij werken in Duitsland
Omdat u inkomen heeft dat in Nederland niet bekend is moet u in principe in Nederland een belastingaangifte doen.
Bij de opgave van uw inkomen kunt u aangeven dat uw werkgever in Duitsland zit en dat uw inkomen (geheel of voor een deel) in Duitsland wordt belast. U krijgt dan automatisch aftrek ter voorkoming van dubbele belastingen. Let op: u moet het Duitse brutoloon omrekenen naar een Nederlands bruto. Hoe dat werkt wordt beschreven in het aangifteprogramma.
Iedereen die in Nederland woont is in beginsel premieplichtig voor de Nederlandse volksverzekeringen. Als u door het werk in Duitsland daar ook sociaal verzekerd bent, dan bent u van de Nederlandse premieplicht uitgezonderd. Bij de vragen in de belastingaangiffte of u verzekerd bent voor de volksverzekeringen en voor de ZVW (zorgverzekeringswet), geeft u aan dat u (voor een deel van het jaar) niet hiervoor verzekerd was.
Duitse belastingaangifte
Omdat het Duitse belastingsysteem anders is dan in veel andere Europese landen, heeft het Bundesministerium der Finanzen speciaal voor grensgangers een speciale pagina met links naar de belangrijkste informatie ter beschikking gesteld.
Mocht u ondersteuning nodig hebben bij het invullen van een aangifte, kunt u contact zoeken met een Steuerberater in Duitsland.
Werken in meerdere landen
Werkt u voor uw Duitse werkgever ook in Nederland of in andere landen, dan betaalt u in Duitsland alleen loonbelasting over de dagen die u daadwerkelijk in Duitsland hebt gewerkt. Over alle andere dagen bent u meestal belastingplichtig in uw woonland.
Als u alleen in Nederland en in Duitsland werkzaam bent wordt uw salaris opgesplitst in een Nederlands en Duits deel. Dit heet salary split. Dit heeft vaak tot gevolg dat u in Duitsland alleen beperkt belastingplichtig kunt zijn.
Verdere informatie over werken in meerdere landen vindt u hier.
Compensatieregeling
Sinds het belastingverdrag van 2016 kunnen sommige grensgangers minder of geen gebruik meer maken van de hypotheekrenteaftrek. Woningbezitters kunnen wel voor een klein gedeelte gecompenseerd worden voor het verlies van de hypotheekrenteaftrek. Meer informatie over de mogelijkheden en onmogelijkheden om de hypotheekrenteaftrek ten gelde te maken kunt u vinden op de website van de Nederlandse belastingdienst.
Verhuizen naar of vanuit Nederland
Als u slechts een deel van het jaar in Nederland hebt gewoond, doe dan uw belastingaangifte met een M-biljet. Vanaf 1 juni 2021 hoeft u uw M-biljet niet meer op papier in te dienen. Met behulp van uw DigiD of een Europees erkend inlogmiddel (eIDAS) kunt u het ook online indienen.
Lees meer op de site van de Nederlandse belastingdienst.
Uitzendkrachten
Als u voor een uitzendbureau of Zeitarbeitsfirma werkt is het bijzondere dat u een arbeidsovereenkomst met dit uitzendbureau of deze Zeitarbeitsfirma hebt, maar bij een andere werkgever (de inlener) werkt. Met deze werkgever hebt u geen arbeidsovereenkomst gesloten. Het werk dat u verricht vindt plaats op basis van een overeenkomst tussen de uitzendorganisatie en de inlener.
Als de werkgever waar u werkt in het andere land gevestigd is, moet worden bepaald in welk land u belastingplichtig bent. U betaalt belasting in het land waar de economische werkgever (de inlener) gevestigd is. Dat is de werkgever, die de economische last van het arbeidsloon draagt. Volgens de Nederlandse en Duitse belastingdiensten en gerechtelijke uitspraken is bepaald dat dit de inlener is.
Daarom bent u belastingplichtig in het land waar u werkt.
Als u in Duitsland woont en voor een Zeitarbeitsfirma in Nederland werkt, moet u in Nederland belasting betalen. Uw Zeitarbeitsfirma moet de loonbelasting aan de Nederlandse belastingdienst afdragen.
Als u in Nederland woont en voor een uitzendbureau in Duitsland werkt, moet het uitzendbureau de Lohnsteuer in Duitsland afdragen aan het Finanzamt.
Als u zeer kort (enkele dagen) over de grens werkt, dan kan het zijn dat de belasting toch afgedragen moet worden in het land waar de uitzendorganisatie is gevestigd. Er moet dan een onderzoek komen of aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Het uitzendbureau of de Zeitarbeitsfirma kan dan contact opnemen met de belastingdienst of het Finanzamt om duidelijkheid te krijgen.
Let op: Als er geen uitzondering kan worden gemaakt en vanaf dag 1 belasting moet worden afgedragen in het werkland, kan de zogenaamde 183-dagenregeling niet worden toegepast.
Meer informatie kan worden opgevraagd bij hetTeam GWO.
In welk land u sociaal verzekerd bent staat los van de vraag waar u belasting moet betalen. Het is heel goed mogelijk dat u bijvoorbeeld in Duitsland belasting moet betalen, maar dat u onder de Nederlandse sociale verzekeringen valt. Meer informatie hierover kunt u krijgen bij de Grensinfopunten.
Internationaal chauffeurs
Opmerking vooraf
Deze informatie is voor chauffeurs die in Nederland wonen en werken voor een Duitse transportondernemer. Zowel de beroepschauffeur als de transportondernemer die een grensganger in dienst heeft, hebben te maken met de wetgeving van meer dan één land. De onderstaande informatie heeft betrekking op belastingen en sociale verzekeringen. Het is echter belangrijk er vooraf op te wijzen dat de plaats waar sociale verzekeringsplicht bestaat vaak afwijkt van de plaats waar belastingplicht bestaat. Daarnaast hangt de fiscale beoordeling niet af van de regelingen rond het arbeidscontract of het arbeidsrecht.
Elk land beschikt over eigen nationale belastingwetten. Om dubbele belastingheffing te voorkomen hebben staten onderling verdragen afgesloten. Dit geldt ook voor Nederland en Duitsland. In beginsel is de plaats waar het beroep wordt uitgeoefend bepalend voor de vraag in welke land belasting moet worden afgedragen. Voor beroepschauffeurs, die een “mobiele werkplek” hebben, blijft echter het belastingrecht van het woonland van toepassing, tenzij de chauffeur meer dan 183 dagen per jaar in een ander land dan Duitsland of Nederland werkt. In dat geval wordt het inkomen ten behoeve van de belastingheffing verdeeld over meerdere landen. Ook de plaats van vestiging van de werkgever en de feitelijke aard van de beroepsuitoefening als chauffeur spelen echter een rol.
Als sprake is van detachering of uitzendwerk is aanvullende informatie nodig.
U betaalt uitsluitend in Duitsland belasting. Uw Duitse werkgever houdt de loonbelasting in, die na afloop van het jaar wordt verrekend met de werkelijk verschuldigde belasting. Er is geen vrijstelling in Nederland noodzakelijk, omdat u alleen in Duitsland rijdt. In theorie hoeft u geen aangifte te doen. U wordt voor de Nederlandse inkomstenbelasting als binnenlands belastingplichtige behandeld. Dit betekent dat u aangifte inkomstenbelasting over uw wereldinkomen moet doen. Als uw inkomen uitsluitend bestaat uit loon van de Duitse werkgever, bent u op grond van het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland in Nederland geen inkomstenbelasting verschuldigd. U kunt eventueel een belastingaangifte in Duitsland doen. Lees hiervoor de informatie onder ‘beperkte en onbeperkte belastingplicht’ en ‘Steuerklassen’.
In Duitsland hoeft u geen belasting te betalen. Uw Duitse werkgever moet zich in verband met de loonbelasting aanmelden als werkgever bij de Belastingdienst Heerlen en daar een aanvraag indienen. De afdrachten van loonbelasting en sociale verzekeringspremies moeten plaatsvinden zoals voor een in Nederland gevestigde ondernemer.
Het recht op belastingheffing is opgesplitst. U betaalt in Duitsland loonbelasting over het loon dat betrekking heeft op de dagen waarop u in Duitsland werkt. Uw werkgever kan in dat geval een aanvraag voor vrijstelling van de resterende loonbelasting indienen bij de Duitse belastingdienst. Voor de dagen dat u hetzij in Nederland hetzij in een ander land hebt gereden, betaalt u in Nederland belasting. Zodra u meer dan 183 dagen in een ander land behalve Nederland en Duitsland hebt gereden, geldt ook het recht van dat betreffende land. Uw Duitse werkgever moet zich aanmelden bij de Belastingdienst Heerlen en de loonbelasting in Nederland afdragen. Doet hij dit niet, dan wordt in Nederland geen loonbelasting geheven omdat sprake is van een buitenlandse werkgever. U zult dan zelf deze belasting moeten betalen. Bij de aangifte inkomstenbelasting in Nederland wordt getoetst hoeveel gewerkte dagen betrekking hebben op Nederland. Wanneer u meer dan 183 dagen in een derde land rijdt, heeft dat land het recht op belastingheffing over die dagen. Bij de beslissing over de verschuldigde inkomstenbelasting in Nederland wordt rekening gehouden met elders betaalde belasting.
Uw loon wordt tussen de landen waar gereden wordt, opgesplitst. U kunt in Duitsland een aanvraag doen voor vrijstelling van de resterende loonbelasting. Bij de aangifte inkomstenbelasting in Duitsland moet u aantonen dat over het in Duitsland niet belaste deel van het inkomen in het buitenland belasting is afgedragen. In de Nederlandse belastingaangifte verklaart u dat u over een bepaald percentage van uw inkomen belasting hebt betaald. Bij de berekening van de in Duitsland te betalen belasting wordt in de aangifte inkomstenbelasting met deze verklaring rekening gehouden. Het bewijsstuk kan bestaan uit de buitenlandse belastingaanslag of de jaaropgaaf. U moet in Nederland aangifte doen over uw wereldinkomen. Als u een aanslag krijgt, wordt daarin rekening gehouden met de al in andere lidstaten afgedragen belasting.
Ambtenaren
Voor ambtenaren en daarmee gelijkgestelden (openbare dienst) zijn aparte afspraken gemaakt in het Nederlands-Duitse Belastingverdrag. Deze vindt u terug in artikel 18. Werkt u in overheidsdienst, dan betaalt u meestal over het inkomen dat u met dat werk verdient belasting in de kasstaat (land waar uw werkgever zit). Het maakt niet uit in welk land u woont.
Let op: Als u de nationaliteit van uw woonland hebt, dan is de situatie ingewikkelder. Neem in dat geval contact op met het met het Team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (Team GWO) voor meer informatie. Dit is een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse en Duitse fiscus.
Video over belastingen in Duitsland
Eind 2020 is door de GrensInfoPunten een webinar georganiseerd over werken in Duitsland. Een van de thema´s die besproken is, betreft de belastingen. U kunt dat thema hier terugkijken.