U kunt als u in Duitsland werkt recht hebben op verschillende verlofregelingen en uitkeringen. Dit is niet alleen afhankelijk van uw situatie maar ook van die van de andere ouder. Het is van belang u goed te laten informeren welke rechten u hebt.
Zwangerschapsverlof
In Duitsland begint het zwangerschapsverlof zes weken voor de verwachte bevallingsdatum in en duurt tot acht weken na de geboorte. In totaliteit 14 weken. In deze periode betaalt uw Duitse Krankenkasse € 13,- per kalenderdag en de werkgever vult dit aan tot het gemiddelde nettoloon (Mutterschutzlohn).
Ouderschapsverlof en Elterngeld
Indien u in Duitsland werkt, heeft u aanspraak op Duits ouderschapsverlof (Elternzeit). Dit is een onbetaalde vrijstelling van uw werk, en dit is mogelijk tot het einde van het derde levensjaar van uw kind. In deze tijd blijft u sociaal verzekerd in Duitsland omdat uw arbeidscontract doorloopt.
Vanaf de dag van de geboorte kunt u voor minimaal twee maanden en maximaal veertien maanden betaald ouderschapsverlof (Basiselterngeld) opnemen als u niet of niet meer dan 32 uren per week bij uw werkgever werkt. Deze periode kan over de ouders verdeeld worden, ook wanneer de andere ouder niet in Duitsland werkt en verzekerd is. Bij de verdeling moet men erop letten dat 1 ouder maximaal 12 maanden Elterngeld kan opnemen. Er zijn ook mogelijkheden om ElterngeldPlus en Partnerbonusmaanden aan te vragen wanneer u aan de voorwaarden voldoet.
Sinds april 2024 kunnen beide ouders maar één maand tegelijk Basiselterngeld ontvangen, en dat tot de 12e levensmaand van het kind. Als ouders meer dan één maand tegelijk Elterngeld willen ontvangen, moet minstens één ouder kiezen voor ElterngeldPlus.
De inkomensgrens waarboven ouders geen recht meer hebben op Elterngeld zal ook veranderen: Deze wordt voor geboorten vanaf 1 april 2024 verlaagd naar een belastbaar inkomen van 200.000 euro voor koppels en alleenstaande ouders en naar 175.000 euro vanaf april 2025.
Voor de in België werkzame partner moet men uiteraard in onderlinge overeenstemming met de Belgische werkgever een regeling over de vermindering van arbeidsuren kunnen treffen. Informatie over tijdskrediet en/of ouderschapsverlof vindt U op de pagina van het rva. De Belgische uitkeringen worden in bepaalde situaties verrekend met het Duitse Elterngeld. Meer informatie over het Duitse ouderschapsverlof vindt u bij het Duitse ministerie.
Geboorte- of adoptiepremie
In België heeft u recht op de geboortepremie oftewel het kraamgeld. Dit geldt ook als u niet in België werkt. Indien u uw kind adopteert heeft u recht op de adoptiepremie.
Deze premie betalen de Gewesten sinds 2019 zelfstandig uit.
- In de Duitstalige gemeenschap vraagt u dit aan bij het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap. De geboortepremie krijgt hier ieder kind, dat zijn woonplaats in de Duitstalige Gemeenschap heeft. Deze bedraagt in 2024 € 1.340,90 eenmalig per kind.
- De geboortepremie vraagt u in Vlaanderen aan bij Fons. In Vlaanderen bedraagt de premie eenmalig € 1.238,78.
- In Wallonië is dit € 1.340,90. De geboortepremie vraagt u in Wallonië aan bij Famiwal.
- In Brussel bedraagt de premie eenmalig € 1.340,90. De geboortepremie vraagt u in Brussel aan bij Famiris.
Kinderbijslag
U hebt recht op kindergeld uit Duitsland. Als de andere ouder in België werkt of andere uitkeringen krijgt, dan krijgt u het kindergeld in eerste instantie met voorrang uit België. Als het Duitse kindergeld hoger is dan het Belgische krijgt u het verschil vanuit Duitsland uitbetaald.
De hoogte kan per Gewest in hoogte verschillen en kunnen onder de betreffende links gevonden worden:
- Voor Wallonie is Famiwal het van toepassing zijnde orgaan,
- voor Vlaanderen is dit Fons,
- voor de Duitstalige Gemeenschap is dit het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap en
- voor Brussel is dit Famiris.
Voor gezinnen die in België wonen is de Familienkasse in Saarland bevoegd:
Postadres : Familienkasse Rheinland-Pfalz-Saarland, 55149 Mainz
Het Duitse kindergeld bedraagt sinds 01/2023 € 250 per kind per maand.
Voor meer informatie over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met de Familienkasse of uw dichtstbijzijnde GrensInfoPunt.
Kinderzuschlag
Kinderzuschlag is een aanvullende uitkering op het Duitse Kindergeld. Deze uitkering werd tot 1 juli 2022 ook uitbetaald aan inwoners van Nederland die recht hadden op Kindergeld. Sinds die datum zegt de Familienkasse dat hierop alleen nog recht bestaat als u in Duitsland woont.
Inmiddels is er na een juridisch geschil al minstens één individuele uitspraak geweest waarin geen woonplaatsvereiste werd gesteld. In dit geval was de aanvraag met bezwaar en verdere rechtsmiddelen dus de moeite waard. Over het algemeen blijft de Familienkasse echter vasthouden aan het woonplaatsvereiste.