Rondom het kind

Elternzeit is een periode van onbetaald verlof van het werk na de geboorte van het kind, vergelijkbaar met het onbetaalde verlof uit het Nederlandse Ouderschapsverlof. Elternzeit is er voor zowel de vader als de moeder van het kind en ze kunnen het ook beide tegelijk opnemen. Aanspraak op Elternzeit hebben de vader en/of de moeder van het kind voor de zorg en opvoeding van het kind gedurende maximaal de eerste 3 jaar. Met toestemming van de werkgever is het mogelijk om 12 maanden van de Elternzeit op te nemen tussen de derde en achtste verjaardag van het kind. Elternzeit is ook mogelijk voor grensgangers, zij hebben dezelfde rechten als de Duitse werknemers.

Elternzeit moet minimaal 7 weken voor begin van de Elternzeit aangevraagd worden.

Het bevallingsverlof wordt gekort op de Elternzeit.

Tijdens de Elternzeit bestaat geen loondoorbetalingverplichting, maar de arbeidsverhouding blijft bestaan. De werknemer die gebruik maakt van Elternzeit mag niet ontslagen worden. Die bescherming begint bij de aanmelding van de Elternzeit, op zijn vroegst 8 weken voor aanvang van de Elternzeit. Na afloop van de Elternzeit is er het recht op terugkeer in de oude functie of in een functie die gelijkwaardig is.

Tijdens de Elternzeit is het mogelijk om tot 32 uren weer te gaan werken. Dit geldt ook voor mensen die in een Minijob werken, via een Zeitarbeitsfirma werken of als zelfstandige werkzaamheden uitvoeren.

U bouwt tijdens uw Elternzeit in Duitsland geen vakantiedagen op. Blijft u gedeeltelijk werken, dan bouwt u over de gewerkte uren vakantiedagen op.

Als u direct nadat u weer bij uw werkgever bent begonnen ontslagen wordt, kan eventueel een werkloosheidsuitkering worden geweigerd.

Als u gedurende deze Elternzeit ook een uitkering uit het Elterngeld ontvangt ter compensatie van het loonverlies, loopt de sociale zekerheid in Duitsland door. Tijdens uw Elternzeit blijft u dan bij uw Krankenkasse verzekerd tegen ziektekosten en via CZ via de verdragspolis in Nederland.

Als deze uitkering stopt, of als u het standaardbedrag aan Elterngeld ontvangt, vervalt de sociale zekerheid in Duitsland en valt u onder de Nederlandse sociale verzekeringen. U zult dan ook in Nederland een betaalde zorgverzekering moeten afsluiten. U komt ook onder de Nederlandse sociale zekerheid te vallen als u langer dan 18 maanden Elternzeit hebt opgenomen en niet in Duitsland werkt.

Als u besluit om tijdens uw Elternzeit in Nederland werkzaamheden op te nemen, moet u er rekening mee houden dat u dan in Nederland sociaal verzekerd wordt. U moet u dan aanmelden voor de zorgverzekering en in Duitsland komt uw eventuele Elterngeld en Kindergeld te vervallen.

Gedurende de complete periode van Elternzeit houdt u wel recht op het (aanvullend) Duitse Kindergeld, tenzij u in Nederland gaat werken.

Duitsland kent het zogenaamde Elterngeld. Dit is een financiële vergoeding voor jonge ouders die (gedeeltelijk) stoppen met werken om hun kind op te voeden. Gedurende de eerste 12 tot 24 maanden na de geboorte van uw kind, hebben u en uw partner recht op een minimale maandvergoeding van € 150,-. Deze vergoeding kan oplopen tot € 1800,- per maand. Dit is afhankelijk van het loonverlies in verband met het aantal uren dat u of uw partner minder zijn gaan werken. Deze vergoeding kan doorlopen naar 28 maanden, als ook de partner tijdelijk van dezelfde regeling gebruikmaakt en u Elterngeld+ aanvraagt. Het Kindergeld wordt niet op het Elterngeld gekort of omgekeerd. Mutterschutszeit of bevallingsverlof wordt wel gekort. Voor de regeling maakt het niet uit of uw partner in Nederland werkt. Stel dat de man in Duitsland werkt en de vrouw in Nederland, dan kan bij de geboorte van een kind de vrouw in Nederland gebruik maken van het onbetaalde Nederlandse ouderschapsverlof en van het Duitse Elterngeld. In dit geval blijft deze ouder in Nederland sociaal verzekerd en moeten waarschijnlijk ook de premies sociale verzekeringen in Nederland worden afgedragen.

Let op dat als betaald ouderschapsverlof voor een ouder in Nederland wordt gekort op het Elterngeld in Duitsland.

Met ingang van 1 april 2024 en vanaf 1 april 2025 komen er wijzigingen bij het Elterngeld.  Dan gaat het bijvoorbeeld over de voorwaarden om voor Elterngeld in aanmerking te komen. Meer hierover leest u op de website van het Ministerie für Familie.

Vraagt een ouder in Duitsland Elterngeld aan en in Nederland betaald ouderschapsverlof, dan wordt het het betaalde ouderschapsverlof gekort op het Elterngeld.

Ook als de partner in Nederland betaald ouderschapsverlof krijgt, zal dit in mindering worden gebracht op het Elterngeld in Duitsland. Dit ondanks dat het Elterngeld in Duitsland als familieuitkering wordt gezien en het betaalde ouderschapsverlof in Nederland als individuele uitkering wordt gezien.

Het Elterngeld moet worden aangevraagd bij de Kreis (de regio) waar de werkgever is gevestigd.
U kunt meer informatie krijgen op de website van volgende sites, voor grensgangers die in Niedersachsen werken op de website van Niedersachsen werken en voor grensgangers die in Nordrhein-Westfalen werken op de website van NRW, Familienportal. Sommige Elterngeldstellen bieden spreekuren aan waar hulp wordt geboden bij het invullen van de formulieren. Vraag hiernaar bij uw GrensInfoPunt.

Het Elterngeld werd voor 1 januari 2023 in principe in Nederland belast. U hoefde in Nederland geen belasting over het Elterngeld te betalen als dit in een jaar (samen met andere uitkeringen uit Duitsland) meer is dan € 15.000,-, dan viel dit onder de Duitse belastingen en is het belastingvrij.

Sinds 1 januari 2023 is het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland zo gewijzigd, dat het Elterngeld alleen onder het Duitse belastingrecht valt en dus niet belast wordt.

U betaalt in Nederland premies over het Elterngeld als u in Nederland sociaal verzekerd bent. Zolang u in Duitsland verzekerd bent, hoeft u in Nederland geen premies af te dragen. Laat u hierover voorlichten door de medewerkers van het GrensInfoPunt.