In het verdrag ter voorkoming van dubbele belasting tussen België en Duitsland wordt geregeld in welk land u over welke inkomsten belastingplichtig bent.
U betaalt in Duitsland belasting over het inkomen dat u in Duitsland verdient. Hier kunnen enkele uitzonderingen op zijn. Dat is bijvoorbeeld het geval bij detachering of bij thuiswerken.
Hoe u fiscaal in Duitsland behandeld wordt, is afhankelijk van uw situatie. Duitsland maakt onderscheid tussen twee hoofdcategorieën belastingplicht: de beperkte en de onbeperkte belastingplicht. Daarnaast heeft de Steuerklasse nog veel invloed.
Beperkte en onbeperkte belastingplicht
Van belang voor het vaststellen van de loonbelasting in Duitsland is of u beperkt of onbeperkt belastingplichtig bent voor de Duitse belastingen. U bent in principe altijd beperkt belastingplichtig, omdat u niet in Duitsland woont. Om gelijkgesteld te kunnen worden met een inwoner van Duitsland en dus onbeperkt belastingplichtig te zijn, moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen:
- 90% van uw wereldinkomen wordt in Duitsland belast, of
- Uw niet-Duitse inkomen is lager dan € 11.604€ (2024) in dat kalenderjaar.
Bij de onbeperkte belastingplicht kunt u gebruik maken van de persoonsgebonden en familie gerelateerde belastingvoordelen, evenals de belastingvrije som, alsof u uw woonplaats in Duitsland hebt.
Als je getrouwd bent, moeten jij en je echtgeno(o)t(e) samen aan deze voorwaarden voldoen. Het inkomen waarover in Duitsland geen belasting wordt geheven, mag in dit kalenderjaar (2024) niet meer dan € 23.208 bedragen. Dit gezamenlijke inkomen, dat niet belast wordt in Duitsland, valt dan echter wel onder het progressievoorbehoud in Duitsland.
Ieder jaar moet u bij het Finanzamt van uw werkgever een aanvraag doen om als beperkt of onbeperkt belastingplichtige behandeld te worden. De aanvraagformulieren voor beperkte en onbeperkte belastingplicht vindt u onder het kopje downloads op deze website.
Steuerklassen
Als grensganger wordt u voor de loonbelasting, net als de inwoners van Duitsland, ingedeeld in een zogenaamde Steuerklasse. Deze Steuerklasse bepaalt hoeveel belasting moet worden ingehouden op het salaris. De Steuerklassen in Duitsland zijn afhankelijk van de burgelijke staat (gehuwd of ongehuwd) en bij gehuwden het inkomen van de partner. Elke Steuerklasse kent een belastingtabel, waarin weer rekening wordt gehouden met de hoogte van het inkomen. Duitsland kent progressieve belastingen, wat inhoudt dat hoe hoger het inkomen is, hoe relatief meer belastingen je moet betalen.
Van belang voor het vaststellen van de Steuerklasse is ook of u beperkt of onbeperkt belastingplichtig bent voor de Duitse belastingen. U bent in principe altijd beperkt belastingplichtig in Duitsland, omdat u niet in Duitsland woont. U wordt in principe ingedeeld in Steuerklasse 1. Om gelijkgesteld te kunnen worden met een inwoner van Duitsland moet u aan de voorwaarden voldoen en wordt u op verzoek onbeperkt belastingplichtig. Deze voorwaarden worden hiervoor behandelt.
Als u aan een van de voorwaarden voldoet en kiest voor de onbeperkte belastingplicht, moet u in Duitsland een belastingaangifte doen alsof u in Duitsland woont.
Onder voorwaarden kunt u als onbeperkt belastingplichtige ook belast worden naar Steuerklasse 3. Dit is het geval als u gehuwd bent en u aan de voorwaarden van de onbeperkte belastingplicht voldoet.
Let op bij indeling in Steuerklasse 3
Als u voldoet aan de voorwaarden voor onbeperkte belastingplicht en samen met uw partner aangifte wilt doen (gemeinsam veranlagt werden) in Duitsland, wordt het Belgische inkomen van de partner wel meeberekend in de Duitse aangifte. Hoewel dit Belgische inkomen niet in Duitsland belast wordt, kan het toch het belastingtarief verhogen (Progressionsvorbehalt). Dat houdt in dat ook als u terecht ingedeeld bent in Steuerklasse 3, u mogelijk teveel belastingvoordeel ontvangen heeft en u een deel via de belastingaangifte terug moet betalen. Indien u dit voorkomen wilt, kunt u ook voor Einzelveranlagung kiezen en Steuerklasse 1 kiezen. U betaalt dan maandelijks meer belasting en krijgt na het indienen van een aangifte de teveel betaalde belastingen terug.
Indeling in Steuerklasse 3 is meestal alleen zinvol als u het hele jaar in Duitsland werkt en uw partner geen of heel weinig inkomen heeft.
Kort samengevat:
- U wordt in principe ingedeeld in Steuerklasse 1, voldoet u aan de voorwaarden voor Steuerklasse 3, dan kunt u ook in die Steuerklasse ingedeeld worden.
- De indeling in een Steuerklasse is alleen van belang om vast te stellen wat maandelijks aan loonbelasting moet worden ingehouden. Bij een belastingaangifte wordt de definitieve belasting achteraf vastgesteld.
Belastingvermindering voor de Belgische gemeentebelasting
Uw inkomen is in Duitsland belastingplichtig maar u moet in België wel de gemeentebelasting erover betalen. In België wordt uw gemeentebelasting gebaseerd op uw inkomen. Duitsland geeft u een tegemoetkoming voor deze extra heffing door de Duitse belastingheffing met 8% te verminderen. Deze tegemoetkoming kan al in uw loonbelasting verrekend worden. De werkgever krijgt via de belastingdienst (Betriebsstättenfinanzamt) deze informatie a.d.h. de aanvraag beschränkte/unbeschränkte Steuerpflicht. Eventueel kan het achteraf ook nog via een belastingaangifte (Steuererklärung) geregeld worden.
In welk land moet u aangifte doen?
Inwoners van België zijn altijd verplicht in België aangifte te doen. U moet hierin ook uw Duitse netto-inkomen vermelden maar aangeven dat dit inkomen al in Duitsland belast is (vrijstelling). Het inkomen telt mee voor de berekening van het tarief over eventuele andere in België belastbare inkomsten (progressievoorbehoud). Ook wordt gemeentebelasting geheven over het Duitse inkomen.
Of u in Duitsland aangifte moet doen is ervan afhankelijk of u beperkt of onbeperkt belastingplichtig was. Een grensarbeider is in eerste instantie altijd beperkt belastingplichtig (beschränkt Steuerpflichtig) maar kan op verzoek behandeld worden als onbeperkt belastingdplichtige (unbeschränkt Steuerpflicht). Een beperkt belastingplichtige is normaal gesproken niet verplicht belastingaangifte te doen in Duitsland. Een beperkt belastingplichtige kan als hij dat wil toch aangifte doen, het is dan uiteraard verstandig om eerst te beoordelen of dat wel voordelig is.
Een onbeperkt belastingplichtige is altijd verplicht aangifte te doen in Duitsland en hierbij ook een EU/EWR verklaring uit het woonland in te leveren.
Detachering
Als een Belgische werkgever u naar Duitsland detacheert kan het zijn dat andere regels voor u gelden. Zo kan het zijn dat u onder het belastingstelsel en sociale zekerheidsstelsel van België blijft vallen. Neem in een dergelijk geval contact op met uw dichtsbijzijnde Grensinfopunt voor een persoonlijk advies.
Werken in meerdere landen
Als u in meerdere landen werkzaam bent, bijvoorbeeld als internationaal chauffeur, kunnen andere regels voor u gelden voor zowel de sociale zekerheid als belastingen. In dergelijke gevallen raden we u aan altijd contact op te nemen met Team GWO of BELINTAX, belintax@minfin.fed.be oder +32 (0)2 576 34 70 of het Grensinfopunt voor een persoonlijk advies.